Bron: Interapy 

Rouw is een normale gezonde reactie waarin verlies wordt verwerkt en herinneringen aan de overledene een andere betekenis krijgen. Ook eerdere verliezen worden in zo’n periode vaak herleefd. De gevoelens hierbij zijn vaak onvoorspelbaar. Soms intens verdrietig, soms verdoofd, dan weer schuldig. Ook het gevoel in de steek gelaten te zijn en boosheid komen vaak voor.

Hoewel iedereen op zijn eigen manier en in zijn eigen tempo rouwt, zijn er ook overeenkomsten. In een rouwproces zijn de volgende onderdelen te herkennen. Als je een dierbare verliest zul je allereerst moeten aanvaarden dat het verlies de realiteit is, dat die persoon niet meer terug zal komen. Dit besef van onomkeerbaarheid is nodig om de pijn van het gemis te kunnen voelen.

Daarna probeer je je aan te passen aan de veranderde omstandigheden. Hoe kun je de draad van het leven voorzichtig weer op pakken? Op verschillende punten in dit proces kun je het gevoel hebben dat je vastloopt.

Bron Dementie.nl 

Als je naaste is overleden komt er een eind aan een heftige periode. Maar er ontstaat ook een ‘gat’ omdat je naaste er niet meer is. Hoe geef je het verlies een plek?

Tips voor de eerste rouwperiode

Ook al is de dood van je naaste niet onverwacht, het brengt waarschijnlijk veel emoties met zich mee. De eerste dagen heb je waarschijnlijk je handen vol aan de praktische zaken die je moet regelen na het overlijden. Daarna komt er ruimte voor het rouwproces. Probeer in deze periode rekening te houden met het volgende:

• Neem de tijd om je gevoelens toe te laten en te verwerken, maar sluit je niet af van de buitenwereld.
• Praat over je gevoelens met mensen in je omgeving of een professioneel hulpverlener. Verdriet delen is een voorwaarde om het te verwerken.
• Rouw verloopt vaak in golven. Je kunt denken dat het beter gaat en je daarna opeens weer erg verdrietig voelen. Uiteindelijk neemt dit verdriet geleidelijk af.
• Bewaar voorwerpen die je aan je naaste herinneren: ze kunnen je helpen een gevoel van verbondenheid met haar in stand te houden.
• Hou je eigen gezondheid in de gaten. Probeer goed te eten en te slapen.
• Neem de eerste tijd na het overlijden van je naaste geen belangrijke beslissingen.
• Sommige mensen voelen zich schuldig na het overlijden van hun naaste. Het kan helpen om deze gevoelens en gedachten op te schrijven voor je naaste en deze brief te begraven of te verbranden.

Er is een aantal landelijke organisaties die kunnen ondersteunen bij rouw. Je leest ze hieronder.
Daarnaast zijn er natuurlijk ook regionale en lokale organisaties; je vindt ze bij Hulp in de buurt

• Chatten na het verliezen van een dierbare: Praten over verlies
• Online hulp bij rouwverwerking: Interapy 
• Informatie over rouw en verliesverwerking en is hulp bij het zoeken naar hulpverleningsinstanties in de woonomgeving: Steun bij verlies
• In het Licht op Verlies-programma '9 keerpunten om je leven lichter te maken' krijg je concrete inzichten, praktische oefeningen, heldere checks en handige adviezen

Je kan de ervaring die je hebt opgedaan bij het ondersteunen en verzorgen van je partner of naaste met dementie, goed inzetten als vrijwilliger. Je kan dat bijvoorbeeld doen als vrijwilliger van Alzheimer Nederland waarbij je meehelpt om het Alzheimer Café te organiseren of om een lotgenotengroep te begeleiden. Of je kan in het verpleeghuis waar je naaste woonde en waar je medebewoners en hun familie inmiddels kent, actief blijven op de afdeling of woning.
Ook kan je je als vrijwilliger inzetten bij mensen met dementie die nog thuis wonen en bijvoorbeeld wekelijks een activiteit ondernemen zodat de mantelzorger even respijt heeft en degene met dementie een leuke bezigheid.
Als je interesse hebt om je in te zetten voor mensen met dementie en hun naasten, neem dan contact op met de regionale afdeling van Alzheimer Nederland of met de lokale welzijnsinstelling.

Bron Mantelzorg.nl

Als de mantelzorg wegvalt, gaat een nieuwe fase van je leven in. Naast rouwen om het verlies is er de vraag hoe je een andere invulling gaat geven aan je dagelijks leven. Het is verstandig om eerst ruim de tijd om te nemen om te rouwen. En om uit te rusten. De afgelopen periode heeft veel van je gevraagd. Sommige mensen vluchten in (teveel) activiteiten waardoor je jezelf uit het oogt kunt verliezen. Je hoeft niet direct door te gaan. Stel jezelf eens de volgende vragen:

• Wat heb ik over mezelf geleerd in de afgelopen periode?
• Wat heeft mantelzorg voor mij betekend?
• Aan welke dingen kwam ik niet toe in de afgelopen periode? Wat heb ik gemist?
• Hoe wil ik verder gaan?

Een paar suggesties:

• Maak tijd voor jezelf en voor ontspanning
  In het begin voelt het misschien niet goed om tijd aan jezelf te besteden. Maar door leuke dingen te gaan doen en ontspanning te zoeken krijg je nieuwe energie om door te gaan. Ga naar de sportclub, spreek met vrienden af en maak werk van iets waar je al lang van droomde.
• Ga eens langs bij een lokaal mantelzorgsteunpunt
  Veel lokale steunpunten mantelzorg bieden bijeenkomsten aan voor ex-mantelzorgers. Je krijgt informatie over rouw- en verliesverwerking en over hoe je vorm kunt geven aan herinneringen en herdenken.
• Gebruik je mantelzorgervaring bij het zoeken naar nieuw werk
  Zaken die je geleerd hebt tijdens de mantelzorg, kunnen ook op de werkvloer hun nut bewijzen. Denk maar aan het flexibel omgaan met veranderingen, het netwerken, het afstemmen met professionals en het goed kunnen plannen. Deze ervaring kun je gebruiken bij het zoeken naar werk dat bij jou past.
• Word vrijwilliger
  Vrijwilligerswerk is fijn en kan voldoening geven. Denk eerst goed na over wat je precies wil. En hoeveel tijd je eraan zou willen besteden. Ga op zoek naar iets dat bij je past.
• Ga eenzaamheid tegen
  Misschien ervaar je eenzaamheid. Als je veel aan huis gebonden was en je geen tijd had om contacten te onderhouden, is je netwerk waarschijnlijk kleiner geworden. Je kunt eenzaamheid tegengaan door activiteiten te ondernemen.